Anders dan de naam Dorperheide doet vermoeden, bestaat het gebied vooral uit bos. Het oostelijke gedeelte van het gebied is momenteel het meest interessant. Dit gedeelte wordt ook wel de Loozerheide genoemd en bestaat uit een mooi ontwikkeld nat bosgebied waarin diverse plassen liggen. Een wandeling voert over diverse bruggen en levert mooie landschappelijke plaatjes op. Iets ten oosten van de Dorperheide ligt het natuurgebied De Smeetshof. Dit gebied heeft een fraai beeklandschap. Er zijn hier diverse wandelpaden uitgezet en er is een vogelkijkscherm. Kronkelende beekjes, kleinschalige akkerbouw, bossen en graslanden zorgen in De Smeetshof voor een fraai wandellandschap.

 

 

De Dorperheide kent een bijzondere flora. Op de vochtige graslandjes die hier en daar in het bos te vinden zijn groeien zeldzame soorten zoals wondklaver en de gele zegge. Het beeklandschap van de Smeetshof herbergt ook vele plantensoorten. Vele verschillende soorten zegges zijn in dit gebied te vinden. De imposante koningsvaren en het kleine dwergviltkruid zijn soorten die op de drogere delen groeien. Langs de beken groeien juist soorten die van natte grond houden, waaronder moeraswederik en moerasandijvie. 

 

In deze regio leven er dankzij de verschillende biotopen veel verschillende vogelsoorten. Op de akkers zijn akkervogels zoals de patrijs te vinden. In de bossen leven spechten, waaronder de zwarte specht. In de winter overwinteren er klapeksters, in de zomer is er kans om op het water een zomertaling aan te treffen. Ook de zomertortel, een soort die sterk achteruit gaat, wordt nog jaarlijks in deze gebieden waargenomen. 

 

Vele andere diersoorten leven er in de Dorperheide en Smeetshof. Zo zijn er alpenwatersalamanders te vinden in de poeltjes, en is de bosbeekjuffer regelmatig te vinden bij beschaduwde waterstroompjes. Langs de bosranden heeft de bezoeker een goede kans om een ree te vinden.